Σήμερα, 21η Δεκεμβρίου, είναι σύμφωνα με τον νόμο η καταληκτική ημερομηνία για την καταβολή του Δώρου Χριστουγέννων στις επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα.
Ωστόσο, η ΓΣΕΕ έχει ήδη δεχθεί τις πρώτες καταγγελίες για μη καταβολή του Δώρου, ενώ, όπως κάθε χρόνο, δεν λείπουν οι επιτήδειοι επιχειρηματίες που χρησιμοποιούν τεχνάσματα για να αποφύγουν την πληρωμή.
Το νέο τέχνασμα που χρησιμοποιούν ορισμένες επιχειρήσεις στον χώρο της εστίασης, όπως καταγγέλλει ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Τουρισμού και Εστίασης, Γιώργος Χότζογλου, είναι να δίνουν το Δώρο, ώστε να μην έρθουν αντιμέτωποι με το αυτόφωρο, αλλά να μην καταβάλλουν τον μισθό του Δεκεμβρίου.
«Ο εργαζόμενος βρίσκει στον τραπεζικό λογαριασμό, για παράδειγμα, 1.000 ευρώ με αιτιολογία Δώρο Χριστουγέννων και ξαναπληρώνεται τέλος Ιανουαρίου», αναφέρει ο κ. Χότζογλου. «Έτσι, ο εργοδότης αποφεύγει το αυτόφωρο, ενώ η καταγγελία για μη καταβολή μισθού ακολουθεί διαφορετική, χρονοβόρα διαδικασία. Τα προηγούμενα χρόνια τους πλήρωναν το Δώρο στην τράπεζα και τους ανάγκαζαν να το επιστρέψουν από το ΑΤΜ. Τελευταία, οι επιτήδειοι έχουν ανακαλύψει άλλους τρόπους να εκμεταλλεύονται τους εργαζόμενους. Το αποθαρρυντικό είναι ότι οι εργαζόμενοι αποφεύγουν να καταγγείλουν τους παραβάτες εργοδότες από φόβο μήπως χάσουν τη δουλειά τους».
Τι πρέπει να κάνει ο εργαζόμενος αν δεν του καταβληθεί το Δώρο
Σύμφωνα με τη ΓΣΕΕ, η καταβολή του Δώρου Χριστουγέννων πρέπει να γίνει έως τις 21/12/2024. Στην περίπτωση που το Δώρο Χριστουγέννων δεν καταβληθεί έγκαιρα, οι εργαζόμενοι ή/και τα σωματεία μπορούν και πρέπει να προσφύγουν στην οικεία Επιθεώρηση Εργασίας, προκειμένου να συνταχθεί μηνυτήρια αναφορά.
Η μηνυτήρια αναφορά διαβιβάζεται στον Εισαγγελέα για την άσκηση ατομικής δίωξης σε βάρος του εργοδότη, ενώ παράλληλα διαβιβάζεται και στο οικείο αστυνομικό τμήμα για την κίνηση της αυτόφωρης διαδικασίας.
Οι εργαζόμενοι ή/και τα σωματεία τους έχουν το δικαίωμα να υποβάλουν μήνυση απευθείας στο αρμόδιο αστυνομικό τμήμα και να ζητήσουν την εφαρμογή της αυτόφωρης διαδικασίας.
Επισημαίνεται ότι στη μηνυτήρια αναφορά θα πρέπει να αναγράφονται τα στοιχεία της επιχείρησης και τα στοιχεία κατοικίας του εργοδότη, εάν αυτό είναι δυνατό, δεδομένου ότι η διαδικασία του αυτοφώρου διαρκεί έως και 48 ώρες.
Σε κάθε περίπτωση μη καταβολής του Δώρου Χριστουγέννων μέσα στην τασσόμενη προθεσμία, οι Επιθεωρητές Εργασίας έχουν υποχρέωση να επεμβαίνουν άμεσα, διενεργώντας ελέγχους, και να βρίσκονται σε πλήρη ετοιμότητα για την άσκηση της διαδικασίας του αυτοφώρου και την επιβολή των σχετικών κυρώσεων.
Οι εργαζόμενοι μπορούν να προβαίνουν σε επώνυμες ή ανώνυμες καταγγελίες στην ενιαία γραμμή εξυπηρέτησης 1555, στην ηλεκτρονική υπηρεσία υποβολής ανώνυμης καταγγελίας της Επιθεώρησης Εργασίας ή με αποστολή μηνύματος μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (email) στο Τμήμα Επιθεώρησης του τόπου εργασίας τους.
Αδήλωτη εργασία
Πάντως, οι περισσότερες παραβάσεις που εντοπίζει η Επιθεώρηση Εργασίας, επιβάλλοντας αντίστοιχα πρόστιμα, αφορούν την αδήλωτη εργασία.
Ειδικότερα, σε 72.018 ελέγχους που πραγματοποίησε στο 11μηνο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου, η Επιθεώρηση Εργασίας επέβαλε πρόστιμα ύψους 45,2 εκατ. ευρώ, ξεπερνώντας τον στόχο που είχε θέσει για το 2024 αλλά και τις επιδόσεις του 2023.
Τα 2/3 των προστίμων του ενδεκαμήνου, με ποσό 30 εκατ. ευρώ, ήταν για αδήλωτη εργασία, με 13,7 εκατ. ευρώ για απλήρωτους μισθούς, με 3,2 εκατ. ευρώ για αδήλωτο προσωπικό στους πίνακες εργαζομένων που οφείλουν να τηρούν οι επιχειρήσεις, με 8,3 εκατ. ευρώ για την ψηφιακή κάρτα εργασίας και με 5,2 εκατ. ευρώ για άλλες παραβάσεις.
Υψηλή παραμένει η παραβατικότητα όσον αφορά τα ωράρια και τις υπερωρίες, αλλά και τους κανόνες για την υγεία και ασφάλεια στους χώρους εργασίας. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Επιθεώρησης Εργασίας, για την υπέρβαση του χρόνου εργασίας επιβλήθηκαν πρόστιμα σχεδόν μισού εκατ. ευρώ (459.000 ευρώ), ενώ για υπερβάσεις στα χρονικά όρια λειτουργίας των επιχειρήσεων και των εργαζομένων, καθώς και για παραβάσεις σχετικά με τη μη χορήγηση των νόμιμων αδειών και ρεπό, επιβλήθηκαν πρόστιμα 1,2 εκατ. ευρώ.