Η ακροδεξιά της Γερμανίας, το AfD είναι μπροστά στη μεγαλύτερη εκλογική της επιτυχία από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, κερδίζοντας στην ανατολική πολιτεία της Θουριγγίας στις εκλογές της Κυριακής.
Ο εκλογικός θρίαμβος της αντιμεταναστευτικής Εναλλακτικής για τη Γερμανία (AfD), σε μια περιοχή που βρισκόταν υπό κομμουνιστικό έλεγχο κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, αποτελεί τεράστιο πλήγμα για το πολιτικό κέντρο της Γερμανίας – ειδικά για τα τρία κόμματα του κυβερνητικού συνασπισμού του καγκελάριου Όλαφ Σολτς, τα οποία φαίνεται να έχουν υποστεί σημαντικές απώλειες.
Το AfD ήρθε πρώτο στο κρατίδιο της Θουριγγίας με περίπου 33% των ψήφων, σύμφωνα με τις πρώτες προβλέψεις. Εάν το αποτέλεσμα αυτό διατηρηθεί, θα προκαλέσει μεγάλη ενδοσκόπηση ως προς το πώς το κέντρο απέτυχε να σταματήσει την εκλογική επανεμφάνιση της ακροδεξιάς, παρά τον αυξανόμενο εξτρεμισμό του AfD. «Για εμάς, είναι μια ιστορική επιτυχία», δήλωσε η Alice Weidel, μία από τους ηγέτες του AfD.
Στο πολυπληθέστερο κρατίδιο της Σαξονίας, η κεντροδεξιά Χριστιανοδημοκρατική Ένωση (CDU) φαίνεται να απέτρεψε την ακροδεξιά τερματίζοντας πρώτη με περίπου 32% των ψήφων, με το AfD να ακολουθεί με μικρή διαφορά. Ένα νέο λαϊκιστικό-αριστερό κόμμα, η Συμμαχία Sahra Wagenknecht (BSW), της οποίας ηγείται ένα πρώην μέλος του παλιού Κομμουνιστικού Κόμματος της Ανατολικής Γερμανίας, αναμένεται να τερματίσει τρίτο και στα δύο κρατίδια. Η έξαρση των κομμάτων στα άκρα του πολιτικού φάσματος θα θεωρηθεί πιθανότατα ως ένα ακόμη πλήγμα στην ήδη αδύναμη κυβέρνηση συνασπισμού του Σολτς.
Πλήγμα στην αδύναμη κυβέρνηση συνασπισμού του Σολτς
Τα τρία κόμματα συνασπισμού – το κεντροαριστερό Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SPD) του Σολτς, οι Πράσινοι και το δημοσιονομικά συντηρητικό Ελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα (FDP) – φαίνεται να έχουν υποστεί σημαντικές απώλειες στις κάλπες της Κυριακής. Στη Θουριγγία, για παράδειγμα, οι Πράσινοι και το FDP φαίνεται ότι έμειναν εκτός του κοινοβουλίου του κρατιδίου, αφού δεν κατάφεραν να συγκεντρώσουν το όριο του πέντε τοις εκατό που απαιτείται για να κερδίσουν έδρες.
Αν και το SPD έχασε λιγότερο έδαφος στις εκλογές, το αποτέλεσμά του παρέμεινε θλιβερό. Το κόμμα έχει ήδη χάσει μεγάλο μέρος της σημασίας του στην ανατολική Γερμανία και προέρχεται από τη χειρότερη επίδοσή του σε εθνικές εκλογές εδώ και περισσότερο από έναν αιώνα, στις ευρωεκλογές του Ιουνίου. «Για το SPD, αυτό δεν είναι ένα βράδυ για να πανηγυρίσουμε», δήλωσε ο Kevin Kuhnert, γενικός γραμματέας του κόμματος.
Ο ρόλος ρυθμιστή του λαϊκιστικού BSW
Παρά την ισχυρή επίδοση του AfD, ωστόσο, το κόμμα είναι απίθανο να αναλάβει την εξουσία. Όλα τα άλλα κόμματα που εμφανίστηκαν να κερδίζουν έδρες στα πολιτειακά κοινοβούλια έχουν προηγουμένως αρνηθεί να κυβερνήσουν σε συνασπισμό με το AfD. Στη Θουριγγία, ωστόσο, το κόμμα διαθέτει πάνω από το ένα τρίτο των εδρών, γεγονός που του επιτρέπει να μπλοκάρει ορισμένες αποφάσεις, όπως ο διορισμός δικαστών στο πολιτειακό συνταγματικό δικαστήριο.
Το λαϊκιστικό BSW, το οποίο συνδυάζει τις παραδοσιακές δεξιές θέσεις για τη μετανάστευση και άλλα κοινωνικά ζητήματα με τις συνήθεις αριστερές οικονομικές πολιτικές και πολιτικές πρόνοιας, πανηγύρισε για τα εκλογικά αποτελέσματα. Δεδομένου του κατακερματισμένου πολιτικού τοπίου και στα δύο κράτη, το BSW θα διαδραματίσει πιθανότατα ρόλο βασιλικού παράγοντα στη διαμόρφωση συνασπισμών και στα δύο πολιτειακά κοινοβούλια.
Με το βλέμμα στραμμένο στον Πούτιν
Αυτή η διαδικασία δημιουργίας συνασπισμού θα μπορούσε να διαρκέσει εβδομάδες ή μήνες, δεδομένων των περίπλοκων εκλογικών μαθηματικών – και θα μπορούσε να οδηγήσει σε περίεργες πολιτικές συμμαχίες, με τους κεντρώους συντηρητικούς να βρίσκονται πιθανότατα να κυβερνούν με ένα λαϊκιστικό-αριστερό κόμμα υπό την ηγεσία ενός πρώην κομμουνιστή.
Το αποτέλεσμα θα μπορούσε επίσης να αποδειχθεί ευλογία για τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν, ο οποίος, κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, εργάστηκε ως κατάσκοπος της KGB στη Δρέσδη της τότε Ανατολικής Γερμανίας. Τόσο το AfD όσο και το BSW ευνοούν τις στενότερες σχέσεις με το Κρεμλίνο – και θέλουν να σταματήσουν τη γερμανική στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία.
«Θέλουμε να τελειώσει ο πόλεμος στην Ουκρανία και δεν βλέπουμε να συμβαίνει αυτό με όλο και περισσότερες παραδόσεις όπλων», δήλωσε ο ηγέτης του BSW Wagenknecht στο δημόσιο ραδιοτηλεοπτικό δίκτυο ARD μετά την ψηφοφορία.
Η ανοδική πορεία του AfD
Η υποστήριξη για το AfD αυξήθηκε ακόμη και μετά την ταξινόμηση των τοπικών παραρτημάτων του κόμματος από τις κρατικές υπηρεσίες εσωτερικών πληροφοριών στη Θουριγγία και τη Σαξονία ως εξτρεμιστικές οργανώσεις που σκοπεύουν να υπονομεύσουν τη γερμανική δημοκρατία.
Το γεγονός ότι σχεδόν ένας στους τρεις ψηφοφόρους και στα δύο κρατίδια υποστήριξε το AfD παρά τις επίσημες προειδοποιήσεις, δείχνει την ευρέως διαδεδομένη δυσπιστία της κοινής γνώμης απέναντι στα κυρίαρχα κόμματα και θεσμούς στην ανατολική Γερμανία. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το AfD προηγείται επίσης στο ανατολικό κρατίδιο του Βρανδεμβούργου, όπου οι ψηφοφόροι προσέρχονται στις κάλπες στις 22 Σεπτεμβρίου.
Ένα θέμα που απασχολεί τους ψηφοφόρους είναι το μεταναστευτικό, σύμφωνα με τις προεκλογικές έρευνες, με τους ερωτηθέντες στη Θουριγγία και τη Σαξονία να το αναφέρουν ως μία από τις τρεις κορυφαίες ανησυχίες τους μαζί με την εγκληματικότητα και την «κοινωνική προστασία». Σύμφωνα με μια έρευνα για τη γερμανική δημόσια τηλεόραση, το 81% των ψηφοφόρων συμφώνησε με τη δήλωση αυτή: «Χρειαζόμαστε μια ριζικά διαφορετική πολιτική ασύλου και προσφύγων, ώστε να έρχονται λιγότεροι άνθρωποι σε εμάς».
Μεγάλη επιρροή στους νέους
Τα κέρδη του AfD ήταν ιδιαίτερα μαζικά μεταξύ των νέων ψηφοφόρων και στα δύο κρατίδια, σύμφωνα με τα πρώτα στοιχεία των ερευνών. Στη Θουριγγία το κόμμα τερμάτισε πρώτο με 37% υποστήριξη μεταξύ των 18 έως 24 ετών, μια αύξηση σχεδόν 20 ποσοστιαίων μονάδων σε σύγκριση με το αποτέλεσμά του στις προηγούμενες εκλογές στο κρατίδιο το 2019. Στη Σαξονία, εν τω μεταξύ, το AfD κέρδισε το 31% των ψηφοφόρων αυτής της ηλικιακής ομάδας, μια αύξηση 14 ποσοστιαίων μονάδων σε σύγκριση με το 2019.
Το αποτέλεσμα χαροποίησε τον Bjorn Hocke, τον ηγέτη του AfD στη Θουριγγία, ο οποίος θεωρείται ένας από τους πιο ακραίους πολιτικούς του κόμματος, έχοντας καταδικαστεί δύο φορές από γερμανικό δικαστήριο για σκόπιμη χρήση ναζιστικής ρητορικής.
«Είμαι κάτι παραπάνω από χαρούμενος», δήλωσε ο Χόκε για το αποτέλεσμα στη δημόσια τηλεόραση. Το αποτέλεσμα, πρόσθεσε, «με γεμίζει με μεγάλη υπερηφάνεια και ικανοποίηση».
