Η κακή διαχείριση του δασικού πλούτου της χώρας, που αφορά κυρίως την πλημμελέστατη επιτήρηση και κατά συνέπεια την καθυστερημένη επέμβαση σε περίπτωση πυρκαγιάς, είναι η αιτία που καίγονται τα δάση, σύμφωνα με όσα αναφέρει στο ethnos.gr ο καθηγητής του τμήματος Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Θεοχάρης Ζάγκας.
Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο καθηγητής, σε πολλές περιοχές της χώρας με πυκνά δάση ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, όπως για παράδειγμα στον Όλυμπο, υπάρχουν μη επανδρωμένα πυροφυλάκεια. Επίσης, στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων σε σημεία που επιτηρούν πυροφύλακες, ακόμα και σε ιδιαίτερα τουριστικές περιοχές με απέραντες δασικές εκτάσεις (π.χ. Χαλκιδική), η επιτήρηση δεν ξεπερνάει τις δέκα ώρες το 24ωρο.
Το πρόβλημα αποκτάει τεράστιες διαστάσεις σε δάση χαμηλής ζώνης (σε χαμηλό υψόμετρο), τα οποία ως επί το πλείστον αποτελούνται από πεύκα, που είναι πολύ εύφλεκτο είδος.
Εκτός διαχείρισης τα πευκοδάση
«Οι δύσκολες κοινωνικοοικονομικές συνθήκες στη χώρα τα τελευταία χρόνια, είχαν ως αποτέλεσμα τα δάση και κυρίως τα πευκοδάση της χαμηλής ζώνης, να βρίσκονται εκτός διαχείρισης ακόμα και στην επικίνδυνη περίοδο. Δεν έχουμε επαγρύπνηση και συστηματική επιτήρηση και δυστυχώς επεμβαίνουμε καθυστερημένα. Είμαστε μια μικρή οικονομία, δεν είναι δυνατό να έχουμε τεράστιο αριθμό πυροσβεστών και γι’ αυτό πρέπει να οργανωθούμε στο θέμα της πρόληψης. Στη χώρα μας έχουμε πολύ μεγάλο ιστορικό πυρκαγιών και γι΄ αυτό πρέπει να υπάρχει έλεγχος και επιτήρηση των δασών σε μόνιμη βάση. Να γίνεται άμεση ανακοίνωση μιας δασικής πυρκαγιάς και να επεμβαίνουμε μέσα σε 15 λεπτά, διότι διαφορετικά χάνουμε το παιχνίδι. Με τα ηλεκτρονικά μέσα που διαθέτουμε σήμερα, δεν υπάρχει καμία δικαιολογία για τόσες πολλές και μεγάλες πυρκαγιάς. Η διαρκής επιτήρηση απαιτεί την πρόσληψη εκατοντάδων χιλιάδων ατόμων, με το ανάλογο κόστος, αλλά ας σκεφτούμε και πόσο κοστίζουν οι καταστροφές από μία πυρκαγιά. Η κλιματική αλλαγή είναι ένα παγκόσμιο πρόβλημα, αλλά δεν αποτελεί την κύρια αιτία που καίγονται τα δάση. Άλλα βήματα πρέπει να γίνουν πρώτα», τονίζει στο ethnos.gr ο κ. Ζάγκας.
Ο ίδιος σημειώνει ακόμα ότι απαιτούνται αλλαγές και στο σύστημα της δασοπυρόσβεσης και κυρίως με τη συγκρότηση ειδικών ομάδων δασοπυροσβεστών. Ως παράδειγμα αναφέρει νόμο του 1997, ο οποίος προβλέπει τη συγκρότηση τέτοιων ομάδων, αλλά δεν εφαρμόστηκε ποτέ.
Πυριτιδαποθήκες τα δάση
Κατά τον καθηγητή του ΑΠΘ, αυτήν τη στιγμή τα ελληνικά δάση αποτελούν πυριτιδαποθήκες, αφού έχει συγκεντρωθεί σε αυτά τεράστια καύσιμη ύλη και βιομάζα. Την τελευταία αποτελούν τα πλεονάζουσα δέντρα σε ένα δασικό σύστημα. Όσο περισσότερο πυκνό από το φυσιολογικό είναι ένα δάσος, τόσο γρηγορότερα εξαπλώνεται η πυρκαγιά και γίνεται δυσκολότερη η κατάσβεσή της.
«Να φέρω ως παράδειγμα το περιαστικό δάσος της Θεσσαλονίκης, το Σέιχ–Σου, το οποίο έχω περπατήσει πάρα πολλές φορές. Σε μία έκταση 100 τετραγωνικών μέτρων μέτρησα πάνω από 50 δέντρα, ύψος 15-16 μέτρων το καθένα. Φυσιολογικά θα έπρεπε να είχαμε πέντε-έξι δέντρα σε μία συγκεκριμένου εμβαδού περιοχή. Μάλιστα, τα περισσότερα από τα δέντρα είχαν νεκρωθεί, αφού η φύση ξέρει να κάνει σωστά τη δουλειά της. Αυτή η πυκνοφυτεία αποτελεί πυριτιδαποθήκη. Θα πρέπει να επεμβαίνουμε στα δάση και να αραιώνουμε τα πλεονάζοντα δέντρα. Τα νεκρά αλλά και κάποια από τα ζωντανά. Η βιομάζα που θα προκύψει από την αραίωση, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως πηγή ενέργειας και να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας. Το κάνουν αυτό πολλές χώρες στην Ευρώπη», λέει ο κ. Ζάγκας.
«Δώρο Θεού τα πευκοδάση»
Τέλος, ο καθηγητής του ΑΠΘ τάσσεται εναντίον της αλλαγής των ειδών δέντρων που φυτεύονται σε μία περιοχή μετά από πυρκαγιά και χαρακτηρίζει τα πευκοδάση ως «δώρο θεού» για την Ελλάδα.
Όπως λέει χαρακτηριστικά, τα πεύκα μπορούν να φυτρώσουν πάνω σε οποιαδήποτε επιφάνεια κι έτσι εκτάσεις να μετατρέπονται εύκολα σε δάση. Άλλα είδη δέντρων δε θα μπορούσαν να ευδοκιμήσουν σε επιφάνειες που φυτρώνουν τα πεύκα.
