Μια ομάδα επιστημόνων από το Πανεπιστήμιο του Νέου Μεξικού ανέπτυξε ένα καινοτόμο εμβόλιο που θα μπορούσε να φέρει επανάσταση στην καταπολέμηση της νόσου Αλτσχάιμερ, αναφέρει σε άρθρο της η ιταλική εφημερίδα La Repubblica.
Η νέα σύνθεση σχεδιάστηκε για να στοχεύει την πρωτεΐνη tau, η οποία είναι υπεύθυνη για τα μπερδέματα που σχηματίζονται στον εγκέφαλο των ασθενών και σχετίζονται έντονα με την εξέλιξη της νόσου. Προκλινικές δοκιμές, που διεξήχθησαν σε γενετικά τροποποιημένα ποντίκια και μη ανθρώπινα πρωτεύοντα θηλαστικά, έδειξαν ισχυρή και μακροχρόνια ανοσολογική απόκριση, με σημαντικές βελτιώσεις στους παθολογικούς δείκτες και τις γνωστικές λειτουργίες.
Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο Alzheimer’s & Dementia, το επίσημο περιοδικό της Ένωσης για το Αλτσχάιμερ. Ο επικεφαλής του έργου, καθηγητής Kiran Bhaskar, δήλωσε: «Τώρα που έχουμε αποδείξει την αποτελεσματικότητα σε μη ανθρώπινα πρωτεύοντα, νομίζω ότι είμαστε πολύ πιο κοντά σε μια κλινική δοκιμή». Η ομάδα αναζητά τώρα χρηματοδότηση από επενδυτές και ιδρύματα για να ξεκινήσει μια δοκιμή φάσης 1 σε ανθρώπους, χρησιμοποιώντας μια πειραματική πλατφόρμα που βασίζεται σε σωματίδια που μοιάζουν με ιούς.
Τα τελευταία χρόνια, πολλά φάρμακα που έχουν εγκριθεί για τη νόσο Αλτσχάιμερ έχουν επιχειρήσει να στοχεύσουν τη βήτα-αμυλοειδή, μια άλλη πρωτεΐνη που σχετίζεται με τη νόσο. Ωστόσο, τα κλινικά οφέλη είναι περιορισμένα. Αυτό έχει ωθήσει την επιστημονική κοινότητα να εξετάσει την πρωτεΐνη tau ως εναλλακτικό στόχο, ειδικά λόγω της μεγαλύτερης συσχέτισής της με τη γνωστική εξασθένηση.
Το εμβόλιο που αναπτύχθηκε στο UNM βασίζεται σε μια τροποποιημένη μορφή της πρωτεΐνης tau, συγκεκριμένα στην περιοχή pT181, η οποία θεωρείται βασικός βιοδείκτης της νόσου. Δοκιμές σε διαγονιδιακά ποντίκια έδειξαν μείωση των πρωτεϊνικών συσσωματωμάτων σε βασικές περιοχές του εγκεφάλου και βελτίωση στις δοκιμασίες μνήμης.
Για να ενισχύσουν τα επιστημονικά στοιχεία, οι ερευνητές συνεργάστηκαν με το UC Davis και το Εθνικό Κέντρο Έρευνας Πρωτευόντων Θηλαστικών της Καλιφόρνια. Σε αυτή τη φάση, το εμβόλιο χορηγήθηκε σε μακάκους ρέζους, ζώα με ανοσοποιητικό σύστημα πολύ πιο παρόμοιο με των ανθρώπων. Και πάλι, η ανταπόκριση ήταν ενθαρρυντική: ισχυρή παραγωγή αντισωμάτων και επιμονή με την πάροδο του χρόνου.
Στη συνέχεια, αντισώματα που ελήφθησαν από τον ορό εμβολιασμένων πρωτευόντων εξετάστηκαν σε δείγματα ανθρώπινου αίματος από ασθενείς με ήπια γνωστική εξασθένηση και σε εγκεφαλικό ιστό από νεκρούς ανθρώπους με νόσο Αλτσχάιμερ. Τα αποτελέσματα επιβεβαίωσαν ότι τα αντισώματα αναγνωρίζουν και συνδέονται με την ανθρώπινη εκδοχή της πρωτεΐνης tau, επιβεβαιώνοντας την πιθανή αποτελεσματικότητά τους και στους ανθρώπους.
Το εμβόλιο αναπτύχθηκε χρησιμοποιώντας τεχνολογία σωματιδίων που μοιάζουν με ιό (VLP), η οποία δεν περιέχει γενετικό υλικό αλλά μπορεί να εκθέσει θραύσματα πρωτεϊνών στο ανοσοποιητικό σύστημα. «Τα εμβόλια που βασίζονται στο VLP έχουν αποδειχθεί ότι δημιουργούν μακροχρόνια ανοσία, με μόνο έναν πρωτογενή εμβολιασμό και δύο αναμνηστικές δόσεις», εξήγησε ο Bhaskar.
Ένα σημαντικό πλεονέκτημα είναι ότι δεν απαιτούν ανοσοενισχυτικά, δηλαδή ουσίες που προστίθενται για την τόνωση της ανοσολογικής απόκρισης. Αυτό τα καθιστά ασφαλέστερα για ανθρώπινη χρήση. Το σύστημα αναπτύχθηκε από τους συναδέλφους της ομάδας του UNM, Bryce Chackerian και David Peabody, ειδικούς στη μικροβιολογία και τη μοριακή γενετική.
Το επόμενο βήμα θα είναι η λήψη έγκρισης και η έναρξη κλινικών δοκιμών Φάσης 1 σε ανθρώπους. Εάν τα αποτελέσματα συνεχίσουν να είναι θετικά, αυτό το εμβόλιο θα μπορούσε να γίνει ένα από τα πρώτα πραγματικά αποτελεσματικά προληπτικά εργαλεία κατά της νόσου Αλτσχάιμερ.
πηγή: zougla.gr