Η κυβέρνηση ξεκινά αυτή την εβδομάδα (σήμερα 8/9, 11:00) την αναλυτική παρουσίαση των μέτρων που εξήγγειλε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης από το βήμα της 89ης Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης, με πακέτο παρεμβάσεων ύψους 1,6 δισ. ευρώ.
Οι ανακοινώσεις στοχεύουν σε ευρείες κοινωνικές ομάδες -οικογένειες, νέους, συνταξιούχους, ένστολους και κατοίκους ακριτικών περιοχών- και εκτιμάται ότι θα ωφελήσουν περίπου 4 εκατομμύρια φορολογούμενους. Πέρα από το οικονομικό αποτύπωμα, το Μέγαρο Μαξίμου ποντάρει και στο πολιτικό κέρδος, προσδοκώντας θετική αντανάκλαση σε δημοσκοπήσεις και στην καθημερινή πολιτική ατζέντα.
Οι φορολογικές αλλαγές που φέρνουν «ανάσα»
Στην καρδιά του πακέτου βρίσκεται μια από τις μεγαλύτερες φορολογικές μεταρρυθμίσεις των τελευταίων δεκαετιών, με μειώσεις σε συντελεστές και νέα κίνητρα για συμμόρφωση.
- Μείωση φορολογικών συντελεστών κατά 2 μονάδες για εισοδήματα 10.000 – 40.000 ευρώ. Για οικογένειες με παιδιά προβλέπονται πρόσθετες ελαφρύνσεις.
- Νέος συντελεστής 39% για εισοδήματα 40.000 – 60.000 ευρώ, από 44% που ισχύει σήμερα.
- Φορολογία ενοικίων με 25% για εισοδήματα 12.000 – 24.000 ευρώ και 15% για κάτω από 12.000 ευρώ.
- ΕΝΦΙΑ: μείωση 50% από το 2026 και πλήρης απαλλαγή το 2027 για χωριά έως 1.500 κατοίκους.
- ΦΠΑ: μείωση 30% στα ακριτικά νησιά με πληθυσμό μικρότερο των 20.000 κατοίκων.
- Νέοι έως 25 ετών με εισόδημα έως 20.000 ευρώ θα έχουν μηδενικό φόρο, ενώ μέχρι τα 30 θα ισχύει μειωμένη φορολογία.
- Ειδικές ελαφρύνσεις για νέες μητέρες και κατοίκους μικρών οικισμών μέσω μείωσης τεκμηρίων.
Παράλληλα, προβλέπονται αυξήσεις σε ένστολους και διπλωμάτες μέσω νέου μισθολογίου, εντάσσοντας και τον δημόσιο τομέα στο πλέγμα ενισχύσεων.
Η τομή στις συντάξεις
Κομβική παρέμβαση αποτελεί η σταδιακή κατάργηση της προσωπικής διαφοράς για περίπου 671.000 συνταξιούχους που δεν έχουν δει πραγματική αύξηση εδώ και χρόνια.
- Το 2026 η προσωπική διαφορά θα μειωθεί στο μισό.
- Το 2027 θα καταργηθεί πλήρως.
Έτσι, οι πρώτες πραγματικές αυξήσεις θα φανούν στην πληρωμή του Ιανουαρίου 2026, η οποία θα καταβληθεί λίγο πριν από τα Χριστούγεννα, ως ένα έμμεσο «δώρο Χριστουγέννων» για τους δικαιούχους.
Ποιοι συνταξιούχοι θα δουν αύξηση
Οι ωφελούμενοι κατανέμονται σε πέντε βασικές κατηγορίες:
- Σύνταξη 700 – 800 ευρώ με προσωπική διαφορά κάτω από 50 ευρώ.
- Σύνταξη 800 – 1.200 ευρώ με διαφορά έως 55 ευρώ.
- Σύνταξη 1.200 – 2.000 ευρώ με διαφορά έως 105 ευρώ.
- Σύνταξη 2.000 – 2.240 ευρώ με διαφορά έως 110 ευρώ.
- Σύνταξη 2.240 – 2.725 ευρώ με διαφορά έως 150 ευρώ.
Παράδειγμα αύξησης
Ένας συνταξιούχος με σύνταξη 1.200 ευρώ και προσωπική διαφορά 300 ευρώ λαμβάνει σήμερα 1.500 ευρώ.
- Με αύξηση 40 ευρώ από πληθωρισμό και ανάπτυξη, η σύνταξή του θα διαμορφωθεί στα 1.240 ευρώ.
- Η προσωπική διαφορά θα μειωθεί στα 260 ευρώ.
- Το πληρωτέο ποσό θα παραμείνει 1.500 ευρώ, αλλά η διαφορά θα συρρικνώνεται σταδιακά ώσπου να μηδενιστεί.
Το πολιτικό αποτύπωμα
Η κυβέρνηση εμφανίζεται αποφασισμένη να αξιοποιήσει επικοινωνιακά τις παρεμβάσεις, παρουσιάζοντάς τες ως στοχευμένες ενισχύσεις προς κοινωνικές ομάδες που έχουν σηκώσει βάρος κρίσεων την τελευταία δεκαετία. Η ρητορική του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ εστίασε στην ανακούφιση της μεσαίας τάξης, στην ενίσχυση των νέων εργαζομένων και στην τόνωση της επαρχίας και των ακριτικών περιοχών.
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, στόχος είναι να σταλεί το μήνυμα ότι «οι θυσίες έπιασαν τόπο» και πως το κράτος επιστρέφει μέρος του δημοσιονομικού χώρου στους πολίτες. Παράλληλα, αφήνεται ανοιχτό το ενδεχόμενο για νέες μειώσεις φόρων και πρόσθετα μέτρα ελάφρυνσης εφόσον τα έσοδα παραμείνουν σταθερά και η φοροδιαφυγή περιοριστεί.
Οι αντιδράσεις της αντιπολίτευσης
Η αντιπολίτευση, πάντως, αντιμετωπίζει με σκεπτικισμό τις εξαγγελίες. Κύκλοι του ΣΥΡΙΖΑ υποστηρίζουν ότι τα μέτρα είναι προεκλογικού χαρακτήρα και δεν αντιμετωπίζουν τα βαθύτερα προβλήματα, όπως την ακρίβεια και τη στεγαστική κρίση. Το ΠΑΣΟΚ κάνει λόγο για μερική ανακούφιση που δεν καλύπτει τα χαμηλά εισοδήματα, ενώ το ΚΚΕ κατηγορεί την κυβέρνηση ότι «μοιράζει ψίχουλα» την ώρα που ενισχύει μεγάλες επιχειρήσεις.
Παράλληλα, οικονομικοί αναλυτές σημειώνουν ότι η επιτυχία του σχεδίου θα εξαρτηθεί από την δημοσιονομική αντοχή και την πορεία της οικονομίας τους επόμενους μήνες, ιδιαίτερα σε ένα περιβάλλον αβεβαιότητας στην Ευρώπη.
Το διακύβευμα για την κυβέρνηση
Για το Μέγαρο Μαξίμου, το πακέτο των 1,6 δισ. ευρώ αποτελεί ένα πολιτικό στοίχημα. Αν οι πολίτες δουν άμεσα αποτελέσματα στις τσέπες τους, η κυβέρνηση θα έχει κερδίσει ένα ισχυρό χαρτί απέναντι στις αντιδράσεις για την ακρίβεια και την πίεση στα νοικοκυριά. Αντίθετα, αν η εφαρμογή καθυστερήσει ή οι παρεμβάσεις αποδειχθούν ανεπαρκείς, τότε υπάρχει ο κίνδυνος να δημιουργηθεί αντίστροφο κλίμα.
Σε κάθε περίπτωση, η εξειδίκευση των μέτρων αυτή την εβδομάδα, αρχής γενομένης από τον υπουργό Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκο Πιερρακάκη, θα αποτελέσει βαρόμετρο για το πώς θα υποδεχθεί η κοινωνία το νέο πλαίσιο.
