Η ένταση στη Μέση Ανατολή κλιμακώνεται διαρκώς τις τελευταίες ώρες, ιδιαίτερα μετά την επίθεση του Ισραήλ στο Ιράν, με την Τεχεράνη να απαντά με εκτόξευση βαλλιστικών πυραύλων εναντίον του Τελ Αβίβ, με τη νύχτα να είναι εφιαλτική για τις δύο χώρες, ενώ οι συγκρούσεις συνεχίζονται.
Συναγερμός σε Τελ Αβίβ και Ιερουσαλήμ
Οι σειρήνες της αεράμυνας ήχησαν δυο φορές κατά τη διάρκεια της νύχτας και άλλη μια νωρίς το πρωί στο Τελ Αβίβ και στην Ιερουσαλήμ, με τον στρατό να προτρέπει τον πληθυσμό να πάει στα καταφύγια. Το επίπεδο συναγερμού μειώθηκε κατόπιν, την πρώτη φορά περίπου μισή ώρα αργότερα, τη δεύτερη κάπου δέκα λεπτά αργότερα, με τις ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις να ανακοινώνουν εκτοξεύσεις «δεκάδων» πυραύλων, οι περισσότεροι από τους οποίους αναχαιτίστηκαν, κατ’ αυτές.
Χθες βράδυ, η πυροσβεστική του Ισραήλ έκανε λόγο για «πολλά μείζονα συμβάντα» σε προάστια του Τελ Αβίβ. Η Τεχεράνη ανέφερε πως εκτόξευσε πυραύλους εναντίον «δεκάδων στόχων», ανάμεσά τους «στρατιωτικές βάσεις και υποδομές» στο Ισραήλ.
Εξαπολύθηκαν τουλάχιστον έξι κύματα ιρανικών βαλλιστικών πυραύλων μετά τη σειρά ισραηλινών βομβαρδισμών χθες το πρωί, που έπληξαν πάνω από 200 στρατιωτικές και πυρηνικές εγκαταστάσεις και σκότωσαν κορυφαίους αξιωματούχους των ενόπλων δυνάμεων της Ισλαμικής Δημοκρατίας. Οι ισραηλινοί βομβαρδισμοί, που στοχοποίησαν επίσης πολυκατοικίες, είχαν αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 78 και να τραυματιστούν άλλοι 320 και πλέον, στην «μεγάλη πλειονότητά τους άμαχοι», δήλωσε ο ιρανός πρεσβευτής στον ΟΗΕ, ο Αμίρ Σαΐντ Ιραβανί.
Δεκάδες τραυματίες στο Ισραήλ – Στο επίκεντρο τα πυρηνικά του Ιράν
Στο Ισραήλ, μέσα ενημέρωσης έκαναν λόγο για τουλάχιστον 63 τραυματίες. Σύμφωνα με τον ειδησεογραφικό ιστότοπο ynet, την ψηφιακή έκδοση της εφημερίδας Γεντότ Αχαρονότ, εξηντάρα που είχε αναφερθεί νωρίτερα πως βρισκόταν σε κρίσιμη κατάσταση υπέκυψε.
Η ισραηλινή επίθεση έγινε με φόντο την εντεινόμενη διεθνή πίεση στο Ιράν, που η Δύση και το Ισραήλ ερίζουν πως θέλει να αποκτήσει πυρηνικό οπλοστάσιο. Η Τεχεράνη το διαψεύδει και υπερασπίζεται το δικαίωμά της να έχει πολιτικό πρόγραμμα πυρηνικής ενέργειας.
Εξαπολύθηκε δυο ημέρες πριν από τον νέο κύκλο έμμεσων διαπραγματεύσεων, η διεξαγωγή του οποίου μοιάζει πλέον αβέβαιη, αύριο Κυριακή στο Ομάν, ανάμεσα στην Τεχεράνη και την Ουάσιγκτον για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα.
Το «έρχονται και άλλα πλήγματα» του Νετανιάχου και η φράση «το Ισραήλ κήρυξε πόλεμο» του Αραγτσί
Παρά τις εκκλήσεις για αποκλιμάκωση από τη διεθνή κοινότητα, ο ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου ήδη διεμήνυσε πως «έρχονται κι άλλα» πλήγματα, ενώ ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν, ο Αμπάς Αραγτσί, κατήγγειλε πως το Ισραήλ «κήρυξε πόλεμο» στη χώρα του.
Στην Τεχεράνη, φλόγες και πυκνός καπνός υψώνονταν τις πρώτες πρωινές ώρες στο αεροδρόμιο Μεχραμπάντ, στο δυτικό τμήμα της πρωτεύουσας, διαπίστωσε δημοσιογράφος του Γαλλικού Πρακτορείου. Ιρανικά ΜΜΕ έκαναν λόγο για έκρηξη και τουλάχιστον δυο ισραηλινά αεροπορικά πλήγματα. Στο αεροδρόμιο αυτό γίνονται κυρίως πτήσεις εσωτερικού και προς ή από κράτη της περιοχής. Το πρακτορείο FARS μετέδωσε πως επλήγη από δυο «βλήματα».
Νωρίτερα, ακούστηκαν ισχυρές εκρήξεις αλλού στην πρωτεύουσα, ενώ επιχείρησε η αντιαεροπορική άμυνα εναντίο νέων ισραηλινών αεροπορικών επιδρομών, σύμφωνα με το επίσημο πρακτορείο ειδήσεων IRNA.
Χθες βράδυ, πλήθος κόσμου είχε συγκεντρωθεί στο κέντρο της Τεχεράνης για να εκφράσει υποστήριξη στα αντίποινα του καθεστώτος, φωνάζοντας το σύνθημα «Θάνατος στο Ισραήλ, θάνατος στην Αμερική!». «Θα συνεχίσουμε να ανταποδίδουμε με συντριπτικό τρόπο (τις επιθέσεις του Ισραήλ) με την υποστήριξη του λαού μας, του ηγέτη μας και των γενναίων στρατιωτών μας», είπε η νοσοκόμα Χατιρά Αμπουλφαζλί.
«Να επικρατήσουν η ειρήνη και η διπλωματία», διαμηνύει ο ΟΗΕ
Στο κεντρικό τμήμα της χώρας, οι δρόμοι ήταν άδειοι, με την εξαίρεση μεγάλων ουρών αναμονής που σχηματίστηκαν σε πρατήρια καυσίμων.
«Ισραηλινοί βομβαρδισμοί σε ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις. Ιρανικά πυραυλικά πλήγματα στο Τελ Αβίβ. Φτάνει η κλιμάκωση, ώρα να σταματήσει. Πρέπει να επικρατήσουν η ειρήνη και η διπλωματία», ανέφερε ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες μέσω X.
Ο ισραηλινός στρατός υποστήριξε πως είχε πληροφορίες που κατ’ αυτόν αποδείκνυαν ότι η Τεχεράνη πλησίαζε σε «σημείο από το οποίο δεν υπάρχει επιστροφή» για την κατασκευή τουλάχιστον μιας ατομικής βόμβας, και ότι «το ιρανικό καθεστώς είχε σχέδιο για να καταστρέψει το κράτος του Ισραήλ».
Ανέφερε πως στην επιχείρηση συμμετείχαν τις πρώτες ώρες της κάπου 2000 μαχητικά αεροσκάφη.
Νετανιάχου: Εξαπολύσαμε μια από τις μεγαλύτερες στρατιωτικές επιχειρήσεις στην ιστορία
Σε μαγνητοσκοπημένο διάγγελμά του προς τους Ιρανούς, ο πρωθυπουργός Νετανιάχου υποστήριξε ότι ο στρατός εξαπέλυσε εναντίον της Τεχεράνης «μια από τις μεγαλύτερες στρατιωτικές επιχειρήσεις στην ιστορία».
«Εξαλείψαμε τους κυριότερους ανώτατους αξιωματικούς, πυρηνικούς επιστήμονες υψηλού επιπέδου, τη σημαντικότερη εγκατάσταση εμπλουτισμού (ουρανίου) του ισλαμικού καθεστώτος και μεγάλο μέρος του οπλοστασίου βαλλιστικών πυραύλων του», είπε ακόμα ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, παροτρύνοντας τους Ιρανούς να εξεγερθούν εναντίον του «κακοποιού και καταπιεστικού καθεστώτος» που τους κυβερνά.
Ο ισραηλινός στρατός ανέφερε πως «κατέστρεψε» εργοστάσιο ουρανίου στην επαρχία Ισφαχάν (κεντρικά). Οι ζημιές σε εγκαταστάσεις όπως αυτή στο Φορντό, νότια της Τεχεράνης, είναι ήσσονες, σύμφωνα με την ιρανική επιτροπή ατομικής ενέργειας.
Καταστράφηκαν ιρανικές στρατιωτικές βάσεις – Βομβαρδισμοί στο κέντρο εμπλουτισμού ουρανίου
Το Ισραήλ ανακοίνωσε επίσης πως έπληξε δυο στρατιωτικές βάσεις στο δυτικό Ιράν, διαβεβαιώνοντας πως αυτή της Ταμπρίζ (βορειοδυτικά) «καταστράφηκε» ολοσχερώς.
Το κέντρο εμπλουτισμού ουρανίου στη Νατάνζ (κεντρικά) βομβαρδίστηκε «πολλές φορές», σύμφωνα με την ιρανική κρατική τηλεόραση, η οποία μετέδωσε πλάνα που δείχνουν πυκνό καπνό να υψώνεται από την εγκατάσταση.
Ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ) ανακοίνωσε ότι το υπέργειο τμήμα της εγκατάστασης «καταστράφηκε», επικαλούμενος ιρανικές πληροφορίες, πάντως δεν παρατηρήθηκε «καμιά αύξηση του επιπέδου ραδιενέργειας» μέχρι στιγμής.
Νωρίς χθες το πρωί, ο στρατηγός Χουσέιν Σαλαμί, επικεφαλής των Φρουρών της Επανάστασης, καθώς και άλλοι κορυφαίοι αξιωματικοί, ανάμεσά τους ο επικεφαλής της αεροδιαστημικής δύναμης των Φρουρών Αλί Χαζιζαντέ, σκοτώθηκαν όταν βομβαρδίστηκε το αρχηγείο τους.
Ο επικεφαλής του ιρανικού γενικού επιτελείου εθνικής άμυνας Μοχαμάντ Μπαγερί και έξι επιστήμονες του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος έγινε γνωστό πως επίσης σκοτώθηκαν στα πλήγματα αυτά.
Ο ΟΗΕ καταδικάζει τη στρατιωτική κλιμάκωση στη Μέση Ανατολή
Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ συγκάλεσε Έκτακτη Συνεδρίαση κατόπιν αιτήματος του Ιράν μετά την ισραηλινή επιχείρηση «Λιοντάρι που ξυπνά» κατά της πυρηνικών και πυραυλικών υποδομών του καθεστώτος στην Τεχεράνη.
Η Αναπλ. Γενική Γραμματέας ΟΗΕ, Ροζ Μαρι ΝτιΚάρλο που ενημέρωσε το Συμβούλιο Ασφαλείας ανέφερε ότι η κατάσταση, έχει περιφερειακές επιπτώσεις, με χώρες να κλείνουν τον εναέριο χώρο τους, οργανώσεις όπως οι Χούθι να εξαπολύουν επιθέσεις, τέσσερις Ιρανοί στρατηγοί και τρεις πυρηνικοί επιστήμονες σκοτώθηκαν, ενώ ο Ανώτατος Ηγέτης του Ιράν δεσμεύτηκε για «σκληρή τιμωρία» του Ισραήλ.
Καταδίκασε κάθε στρατιωτική κλιμάκωση στη Μέση Ανατολή, υπενθύμισε την υποχρέωση των κρατών να σέβονται τον Χάρτη του ΟΗΕ, έκανε έκκληση για μέγιστη αυτοσυγκράτηση και αποφυγή ευρύτερης σύρραξης και εξέφρασε ιδιαίτερη ανησυχία για τα πλήγματα σε πυρηνικές εγκαταστάσεις.
Επίσης παρέπεμψε στο Ψήφισμα του ΔΟΑΕ, το οποίο επικρίνει την «έλλειψη συνεργασίας του Ιράν με τη Διεθνή Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας και ζητεί πλήρη συμμόρφωση με τις υποχρεώσεις του».
Η κα ΝτιΚάρλο υποστήριξε τις επικείμενες διαπραγματεύσεις ΗΠΑ-Ιράν στο Ομάν, υπογραμμίζοντας ότι «μόνο η ειρηνική επίλυση μέσω διαλόγου μπορεί να εγγυηθεί τον μη στρατιωτικό χαρακτήρα του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος».
Ελλάδα: Μια διπλωματική επίλυση της κρίσης είναι πλέον επείγουσα
Ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Ελλάδας στον ΟΗΕ, πρέσβης Ευάγγελος Σέκερης ανέφερε ότι «η κατάσταση στο Ιράν και τη Μέση Ανατολή εξακολουθεί να εξελίσσεται».
«Βρισκόμαστε σε μια επικίνδυνη συγκυρία και πρέπει να αποφευχθεί κάθε περαιτέρω στρατιωτική κλιμάκωση στη Μέση Ανατολή και πέραν αυτής», ανέφερε.
Εξέφρασε την ελληνική ανησυχία για την κλιμάκωση ενόσω «διεξάγονταν συνομιλίες μεταξύ του Ιράν και των Ηνωμένων Πολιτειών για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα».
Ο κ. Σέκερης απηύθυνε έκκληση «προς τις δύο πλευρές να αποκλιμακώσουν άμεσα, να επιδείξουν τη μέγιστη δυνατή αυτοσυγκράτηση και να αποφύγουν πράξεις αντεκδίκησης».
«Η διεθνής κοινότητα πρέπει να ενεργοποιηθεί αμέσως για να αποτραπεί μια περιφερειακή ανάφλεξη, χρησιμοποιώντας όλους τους διαθέσιμους διπλωματικούς και διαύλους διαλόγου» τόνισε και επανέλαβε τη σταθερή θέση της Ελλάδας.
«Η Ελλάδα έχει επανειλημμένα εκφράσει την έντονη ανησυχία της για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα και έχει τονίσει ότι το Ιράν δεν πρέπει ποτέ να αποκτήσει πυρηνικό όπλο».
Στο ίδιο πλαίσιο, σημείωσε ότι η Ελλάδα «επαναβεβαιώνει το δικαίωμα του Ισραήλ να προστατεύσει τον εαυτό του και να εγγυηθεί την ασφάλεια του».
«Πιστεύουμε ακράδαντα ότι η διαρκής ασφάλεια μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσω της διπλωματίας και μίας συμφωνίας από διαπραγμάτευση. Μια διπλωματική επίλυση της κρίσης είναι πλέον επείγουσα, για χάρη της σταθερότητας της περιοχής και της παγκόσμιας ασφάλειας» ανέφερε.
«Είμαστε έτοιμοι να στηρίξουμε, τόσο διμερώς όσο και μέσω διεθνών οργανισμών, κάθε διπλωματική προσπάθεια και δίνουμε προτεραιότητα στην επανεκκίνηση των συνομιλιών για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα που διεξάγονται υπό την ηγεσία των Ηνωμένων Πολιτειών».
Ο Έλληνας Μόνιμος Αντιπρόσωπος αναφέρθηκε επίσης στην ανάγκη σεβασμού του διεθνούς δικαίου και του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου.
«Είναι ουσιώδους σημασίας να τηρηθεί ο Χάρτης των Ηνωμένων Εθνών ως προς τη χρήση βίας, καθώς και η ακεραιότητα του παγκόσμιου καθεστώτος μη διάδοσης των πυρηνικών όπλων. Υπενθυμίζουμε την υποχρέωση των κρατών-μελών του ΟΗΕ να ενεργούν σύμφωνα με τον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και το διεθνές δίκαιο» υπογράμμισε.
Ο κ. Σέκερης τόνισε την ανάγκη προστασίας των αμάχων. «Είναι επίσης ύψιστης σημασίας να διασφαλιστεί ότι οι άμαχοι δεν θα βρεθούν στη μέση των συγκρούσεων, ειδικά ενόψει της πυρηνικής διάστασης της εξελισσόμενης κρίσης» ανέφερε.
Κλείνοντας, υπενθύμισε την πρόσφατη δήλωση του Υπουργού Εξωτερικών στο Συμβούλιο Ασφαλείας για την προστασία των αμάχων.
«Η προστασία των αμάχων δεν αποτελεί επιλογή. Είναι νομική υποχρέωση βάσει του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου και ηθική επιταγή που δεν μπορούμε να αγνοήσουμε. Καλούμε όλα τα μέρη να τηρούν το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο υπό οποιεσδήποτε συνθήκες και καλούμε όλα τα κράτη-μέλη να αξιοποιήσουν την επιρροή τους», τόνισε.
Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν καλεί σε «αυτοσυγκράτηση»
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν γνωστοποίησε ότι συνομίλησε τηλεφωνικά με τον πρόεδρο του Ισραήλ Ισαάκ Χέρτσογκ σχετικά με την κατακόρυφη κλιμάκωση της έντασης στη Μέση Ανατολή και απηύθυνε έκκληση για αυτοσυγκράτηση από «όλες τις πλευρές».
«Επαναβεβαίωσα το δικαίωμα του Ισραήλ να αμύνεται και να προστατεύει τον λαό του», σημείωσε η πρόεδρος της Κομισιόν και πρώην υπουργός Άμυνας της Γερμανίας μέσω X. «Ταυτόχρονα, η διατήρηση της περιφερειακής σταθερότητας είναι ζωτικής σημασίας», πρόσθεσε η κυρία φον ντερ Λάιεν.
Ο Τραμπ παροτρύνει το Ιράν να κλείσει συμφωνία για τα πυρηνικά
Ο αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, που συνομίλησε χθες Παρασκευή με τον Μπενιαμίν Νετανιάχου, παρότρυνε από την πλευρά του το Ιράν να «κλείσει συμφωνία» για το πρόγραμμα πυρηνικής ενέργειάς του, προειδοποιώντας πως οι «επόμενες επιθέσεις» θα είναι «ακόμα πιο βάρβαρες».
Η πιο πρόσφατη ισραηλινή επίθεση στην ιρανική επικράτεια που είχε ανακοινωθεί δημόσια έγινε τον Οκτώβριο του 2024, όταν το Ισραήλ ανακοίνωσε πως εξαπέλυσε αεροπορικές επιδρομές εναντίον στρατιωτικών στόχων σε αντίποινα για την εκτόξευση κάπου 200 ιρανικών πυραύλων και drones εναντίον του ισραηλινού εδάφους.
Συμπτώματα του πυρετού στην περιοχή: πολλές αεροπορικές εταιρείες ανέστειλαν ή εξέτρεψαν δεκάδες πτήσεις τους, ενώ οι τιμές του πετρελαίου απογειώθηκαν.
Την Τετάρτη, η Τεχεράνη απείλησε πως θα πλήξει αμερικανικές στρατιωτικές βάσεις στη Μέση Ανατολή σε περίπτωση που της «επιβληθεί» πόλεμος αν αποτύχουν οι έμμεσες διαπραγματεύσεις σε εξέλιξη με σκοπό να εξευρεθεί συμφωνία που θα προβλέπει περιορισμούς στο ιρανικό πρόγραμμα πυρηνικής ενέργειας με αντάλλαγμα την άρση μέρους των οικονομικών κυρώσεων που υφίσταται η χώρα.
