Σοκ έχει προκαλέσει στο Χόλιγουντ η ανατροπή της καταδίκης του Χάρβεϊ Γουάινστιν για βιασμό, στη Νέα Υόρκη που ανοίγει ένα νέο επώδυνο κεφάλαιο στη μάχη κατά των σεξουαλικών κακοποιήσεων από ισχυρές προσωπικότητες, που ξεκίνησε το 2017, γιγαντώνοντας το κίνημα #MeToo.
Το Reuters παραθέτει όλα τα στοιχεία και το σκεπτικό με το οποίο ακυρώθηκε η καταδίκη του άλλοτε παντοδύναμου παραγωγού ταινιών αλλά και τι μέλλει γενέσθαι στο εξής.
Γιατί ανατράπηκε η καταδίκη;
Ο 72χρονος Γουάινστιν κρίθηκε ένοχος για τον βιασμό μιας γυναίκας και τη σεξουαλική κακοποίηση μιας δεύτερης, αφού και τα δύο θύματα κατέθεσαν στο δικαστήριο.
Όμως, η πλειοψηφία του Εφετείου της Νέας Υόρκης, του ανώτατου δικαστηρίου της πολιτείας, έκρινε ότι ο δικαστής της δίκης δεν έπρεπε να επιτρέψει σε τρεις άλλες γυναίκες να καταθέσουν ότι ο Γουάινστιν τις είχε επιτεθεί, επειδή οι ισχυρισμοί τους δεν αποτελούσαν μέρος των ποινικών κατηγοριών εναντίον του.
Τέτοιες μαρτυρίες για προηγούμενες «κακές πράξεις» ενός κατηγορουμένου συνήθως απαγορεύονται από τον λεγόμενο κανόνα Molineux της Νέας Υόρκης. Η πλειοψηφία του δικαστηρίου έκρινε ότι η κατάθεση των τριών γυναικών παραβίασε τον κανόνα και έτσι η δίκη ήταν «άδικη».
Γιατί επέτρεψαν στις γυναίκες να καταθέσουν εξ αρχής;
Ο κανόνας Molineux δεν είναι απόλυτος. Ορίζει ότι οι εισαγγελείς δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν τέτοιου είδους μαρτυρίες για να αποδείξουν ότι ο κατηγορούμενος έχει «τάση» να διαπράξει έγκλημα, αλλά μπορούν να τις χρησιμοποιήσουν ως αποδεικτικά στοιχεία για το κίνητρο ή την πρόθεση.
Στην περίπτωση του Γουάινστιν, οι εισαγγελείς έπεισαν τον δικαστή της δίκης ότι οι φερόμενες προηγούμενες σεξουαλικές επιθέσεις του παραγωγού έδειξαν ότι γνώριζε ότι οι κατήγοροί του δεν συναινούσαν στις προτάσεις του, αλλά και πως σκόπευε να τις εξαναγκάσει σε σεξ ούτως ή άλλως.
Οι εισαγγελείς πίστευαν ότι τα αποδεικτικά στοιχεία θα βοηθούσαν να καταρριφθεί ο ισχυρισμός του Γουάινστιν ότι οι επαφές ήταν συναινετικές.
Το Εφετείο, ωστόσο, έκρινε ότι η μαρτυρία ήταν απλώς απόδειξη ότι είχε την τάση να διαπράττει βιασμούς και σεξουαλικές επιθέσεις, όχι όμως το κίνητρο ή την πρόθεσή του.
Τι σημαίνει η απόφαση αυτή για την υπόθεση βιασμού που καταδικάστηκε στην Καλιφόρνια;
Σε μια ξεχωριστή υπόθεση, ο Γουαϊνστάιν καταδικάστηκε σε 16 χρόνια φυλάκισης για βιασμό το 2022 στην Καλιφόρνια, την οποία αναμένεται να εφεσιβάλει, ωστόσο η απόφαση της Νέας Υόρκης δεν έχει άμεση επίπτωση στην υπόθεση αυτή.
Μάλιστα, ο νόμος της Καλιφόρνια επιτρέπει ρητά τις μαρτυρίες για προηγούμενες κακές πράξεις σε υποθέσεις σεξουαλικών εγκλημάτων ως απόδειξη ότι ο κατηγορούμενος έχει την τάση να διαπράττει σεξουαλικά εγκλήματα.
Τέτοια αποδεικτικά στοιχεία χρησιμοποιήθηκαν στη δίκη του Γουάινστιν στην Καλιφόρνια και ο νόμος της πολιτείας θα καταστήσει δυσκολότερη την αμφισβήτηση από τους δικηγόρους του στην έφεση από ό,τι στη Νέα Υόρκη.
Σημειώνεται πως ο παραγωγός παραμένει στη φυλακή καθώς σε βάρος του ισχύει η καταδίκη για τον βιασμό αυτό.
Αντιδράσεις από τους δικαστές – «Ατυχές βήμα προς τα πίσω»
Η απόφαση αυτή για τον Γουάινστιν προκάλεσε σφοδρές αντιδράσεις, όχι μόνο στην κοινωνία αλλά και στη δικαιοσύνη.
Η δικαστής Jenny Rivera ανέφερε πως η απόφαση βασίζεται σε καθιερωμένο δίκαιο της Νέας Υόρκης και δήλωσε ότι είναι παρόμοια με μια άλλη απόφαση του Εφετείου του 1996, η οποία ακύρωσε μια καταδίκη για βιασμό επειδή επιτράπηκε σε μάρτυρες να καταθέσουν για προηγούμενους υποτιθέμενους βιασμούς από τον κατηγορούμενο.
Οι διαφωνούντες δικαστές δήλωσαν ότι η απόφαση θα καταστήσει πιο δύσκολη τη δίωξη σεξουαλικών εγκλημάτων που διαπράττονται από ανθρώπους που γνωρίζουν τα θύματά τους και μπορεί να έχουν συνεχείς σχέσεις μαζί τους, όπως στην περίπτωση του Γουάινστιν.
Ο δικαστής Anthony Cannataro, ο οποίος ήταν μεταξύ των διαφωνούντων, χαρακτήρισε την απόφαση «ένα ατυχές βήμα προς τα πίσω για τα σεξουαλικά εγκλήματα».
Μια άλλη δικαστής που αντέδρασε είναι η Madeline Singas, η οποία έκρουσε το καμπανάκι πως η απόφαση θα τερματίσει την αξιοποίηση μαρτύρων προηγούμενων κακών πράξεων σε αντίστοιχες περιπτώσεις και θα καταστήσει δύσκολη την απόδειξη της πρόθεσης.
